Cao nguyên Mộc Châu

Bài viết

Cả một trời ban Châu Mộc (dulichmocchau.com)



Hình bài viết Cả một trời ban Châu Mộc (dulichmocchau.com)

Khi những đồi mận đã mơn mởn búp và quả non, những vườn đào đã phai dần sắc đỏ là lúc những cáng ban phớt hồng lung lay trong gió như ngàn cánh bướm báo xuân về: ấy là cuối tháng 2- trời bắt đầu sang tháng 3

Xem hình

Ngày nay chẳng còn ai thấy những cánh rừng ban trắng muốt dọc đường 6 như những gì cụ Nguyễn đã nói. Nhưng đó đây, trên quãng đường từ đỉnh dốc 75 cho đến hết 90 (km 198 về Hà Nội) người ta vẫn thấy thấp thoáng những gốc ban nhỏ nhắn sáng bừng lên. Khi thì chen chúc trên những sườn đồi, những khoảng trời, lúc lại nghiêng ngả bên vách núi, khi khác lại duyên dáng bên những thửa ruộng ăm ắp nước sắp vào vụ cấy. ..

Truyền thuyết của người Thái kể rằng: Thuở ấy, có một chàng trai tên là Khum đem lòng yêu cô gái tên là Ban. Khum vừa giỏi làm nương, lại có tài săn bắn. Ban thì khéo tay dệt vải lại có giọng hát làm say đắm nhiều chàng trai. Thế nhưng, cha nàng Ban vì ham giàu nên đã đem gả nàng cho con trai nhà tạo mường, vốn là một thanh niên lười nhác, lại có tật gù lưng.
Mặc cho cô gái hết lời van xin, người cha vẫn không từ bỏ ý định, và ông đã bàn bạc cùng với nhà tạo mường sửa soạn làm lễ cưới cho hai người. Trong bước đường cùng, nàng Ban đã chạy sang bản của Khum gặp chàng để cầu cứu. Nhưng chẳng may khi đến nhà Khum, thì được tin chàng đã theo cha đi mua trâu ở bản xa. Nàng bèn lấy chiếc khăn piêu của mình, buộc vào nơi cầu thang nhà người rồi bươn bả đi tìm chàng. Nàng đi hết núi này, rừng khác, gọi tên người yêu đến khản cả giọng, nhưng chàng ở xa nào có nghe thấy. Cuối cùng kiệt sức nàng ngã gục sau khi vượt qua một dãy núi cao.
Nơi nàng nằm xuống sau đó mọc lên một cây hoa mang búp trắng như búp tay người con gái. Và chẳng bao lâu, loài hoa ấy mọc lan ra khắp núi rừng Tây Bắc, và hằng năm cứ mỗi độ xuân về, hoa nở trắng như bông. Người ta đặt tên loài hoa đó là hoa ban.

Về phần Khum, sau khi về đến nhà, thấy chiếc khăn piêu của người yêu vắt nơi cầu thang, biết là có chuyện chẳng lành, bèn vội vã đi tìm nàng. Dò hỏi bà con bên bản người yêu, Khum biết được là nàng đã bỏ nhà ra đi, còn đi đâu thì không rõ. Thế là chàng trai lên đường đi tìm người yêu, đi mãi hết mường này, bản khác mà vẫn không tìm thấy bóng người yêu. Cuối cùng, chàng kiệt sức, ngã xuống. Sau khi chết, chàng hoá thành con chim sống lẻ loi trong rừng, và cứ đến mùa hoa ban nở, lại hót vang như tiếng gọi người yêu tha thiết từ năm nào. 
(Ảnh được thu nhỏ lại - giữ bản quyền)

Ban không chỉ đẹp, trở thành một trong những biểu tượng của người thái, mùa xuân tây bắc, ban còn là đặc sản rất lạ của không ít du khách:


Món ngon từ cây hoa ban  (trích)

Xưa trong kháng chiến chống Pháp, các anh bộ đội mang vòng lá ban che mắt quân thù. Lá ban, hoa ban trở thành món ăn tiếp sức cho các anh chiến đấu và chiến thắng. Với đồng bào Thái Tây Bắc, hoa ban là món ăn truyền thống với nhiều món ngon lạ miệng.

Món xôi:

Lựa hoa ban mới nở, hoặc lá bánh tẻ, rửa sạch, cho vào chõ xôi chín, khi ăn chấm với “chẩm chéo” món chấm truyền thống gồm muối tinh giã nhuyễn với ớt, hạt xẻn, vỏ dổi, tỏi, mùi tàu... Cả lá và hoa đều có vị bùi, ngọt, thoảng hương thơm dịu. Đây cũng là nguyên liệu làm món nộm độc đáo.

Món nộm:

Lá hoặc hoa xôi chín trộn đều với các gia vị: vỏ dổi, hạt xẻn, ớt, hạt tiêu… các gia vị này đều giã nhỏ. Món ăn này vừa bùi, ngọt lại thơm. Hương thơm của lá, của hoa hòa quyện cùng gia vị tạo cảm giác tuyệt vời. Món này dùng để đưa cay khi đãi bạn hoặc ăn với xôi nếp đều rất ngon.

Món xào:

Lá, hoa làm sạch, xào chín tới, cho gia vị như với món nộm, đảo đều cho ngấm, ăn với cơm gạo mới thì no mà không chán.

Nấu canh:

Khi làm món canh, có thể nấu kỹ hơn món xào, nhưng không để nát. Canh có hương thơm và vị ngọt mát, không cần cho mì chính... Giờ đây, trong các nhà hàng, khách sạn cũng không bỏ lỡ việc khai thác các món ăn này, làm cho du khách rất thích thú. Hương vị độc đáo của món ăn là hòa quyện của câu chuyện về tình yêu bất tử khiến du khách thêm yêu và cảm phục một Tây Bắc anh dũng giàu bản sắc văn hóa, trung hậu và đậm tình.

Theo Văn hóa nghệ thuật ăn uống



 (Theo dulichmocchau.com)



Bài viết liên quan
Đến Mộc Châu săn mai anh đào
'thiên đường hoa' Mộc Châu tháng 11
Cung đường mới để dạo chơi Mộc Châu
Đến Mộc châu tháng 4: hái đào tiên và ngắm đồi chè xanh mướt.
Khung cảnh thần tiên trên cao nguyên Mộc Châu
Xem tất cả bài viết...



Hình ảnh liên quan

Hình ảnh Cao nguyên Mộc Châu - Cao nguyên Mộc ChâuHình ảnh IMG_5120 - Cao nguyên Mộc ChâuHình ảnh IMG_5185 - Cao nguyên Mộc ChâuHình ảnh Hoa trên cao nguyên Mộc Châu - Cao nguyên Mộc ChâuHình ảnh IMG_5104 - Cao nguyên Mộc Châu
Xem tất cả hình ảnh...